Odkąd pamiętam moja mama czekała na emeryturę. Praca biurowa nie była jej pasją. Lubiła być w ruchu i snuła plany, czego to ona nie zrobi jak już będzie miała dużo wolnego czasu na emeryturze.
Badania amerykańskich naukowców (!) opublikowane w Business Harvard Review pozwalają sformułować cztery podstawowe rady. Mogą się one przydać przedstawicielom każdego pokolenia przy podejmowaniu decyzji o zakończeniu życia zawodowego.
1. Bądź przygotowana na nieprzewidywalne
Prawda jest taka, że czasem nie mamy wpływu na to, jak długo będziemy pracować. Scenariusz, że sama wybierzesz moment przejścia na emeryturę wydaje się oczywisty, ale nie zawsze realny. Mogą przecież pojawić się dodatkowe okoliczności, które zadecydują za Ciebie, np. przyczyny zdrowotne, konieczność opiekowania się bliską osobą, likwidacja firmy albo fuzja, która pozbawi Cię zajęcia. Może będziesz chciała sama odejść z firmy po zainkasowaniu odprawy, bo nie będziesz zgadzała się z „dobrą zmianą”. Albo lokalne biuro firmy zostanie zlikwidowane i dostaniesz propozycję przeniesienia do innego miasta albo objęcia niższego stanowiska. Tak naprawdę jest wiele czynników, które mogą pokrzyżować nam plany.
2. Znajdź własną metaforę na emeryturę
Emerytura ma różne oblicza. Możesz jej wyczekiwać by pojechać w podróż życia, spędzać więcej czasu z wnukami, przeczytać wszystkie zaległe książki (to ja, to ja!) albo zadbać o swoje zdrowie tak, jak zawsze chciałaś, ale nigdy nie miałaś na to czasu (a przynajmniej taką masz wymówkę).
Kiedy ludzie naprawdę znajdą się na emeryturze ich wizja często ewoluuje. Niektórzy spędzają całe dnie przed TV (czego nie planowali), inni nie potrafią nic-nie-robić i wracają do aktywności zawodowej w innym charakterze. A jaka jest Twoja metafora emerytury?
3. Rozważ zmniejszenie wymiaru czasu pracy
Każdy wiek ma swoje prawa. Skoro pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć wniosek o obniżenie wymiaru czasu pracy, to może inny, uprawniony do emerytury, mógłby mieć podobny przywilej? Oczywiście nie mam takiej mocy, aby zawnioskować o to w Sejmie, ale z pewnością dla wielu kobiet mogłaby to być atrakcyjna propozycja.
W artykule o kryzysie wieku średniego [TUTAJ] pisałam, że warunki demograficzne sprzyjają zatrudnianiu osób „w pewnym wieku”. Nim osiągnę wiek emerytalny idea „wysłania emerytury na emeryturę”, propagowana przez ekspertów od starzenia się społeczeństw, prawdopodobnie stanie się faktem. Zgodnie z nią firmy powinny zatrzymywać doświadczonych pracowników jak najdłużej, zmniejszając ich wymiar pracy i pozwalając na stopniowe wycofywanie się z życia zawodowego.
Praca w zmniejszonym wymiarze godzin pozwala doświadczonym pracownikom czuć się potrzebnym, jednocześnie umożliwiając zachowanie i przekazanie wiedzy w firmie. Możliwą opcją jest także praca na zlecenie lub jako podwykonawca (czyli B2B, na fakturę). Jeśli nie wiesz, czy jest to możliwe w Twojej firmie, sprawdź to nieoficjalnymi kanałami. I w przypadku odmowy pamiętaj, że świat nie kończy się na Twojej firmie. Z pewnością znajdzie się inny pracodawca, który będzie chciał wykorzystać potencjał silversa.
4. Zaangażuj się społecznie
Polska nie należy do czołówki zaangażowanych społeczeństw, chociaż rzesze młodzieży pracującej dla WŚOP czy Szlachetnej Paczki powoli zmienia to oblicze. Kiedy podróżowałam po USA zdumiało mnie jak wielu silversów angażowało się w obsługę turystów w parkach narodowych czy lokalnych aktywności. Od razu odezwą się głosy, że nie jest to możliwe przy naszych głodowych emeryturach, ale nie chcę wchodzić w tą polemikę. Prawdą jest, że nigdy nie ma się tak mało, aby nie można było się podzielić. Zwłaszcza czasem, którego wszyscy mamy tyle samo.
Emerytura może więc być dobrym czasem na to, aby wykonywać pracę z sensem. Często słyszę w rozmowach z kobietami – moja praca nie ma sensu. Czasem okoliczności zmuszają nas do tego, aby w niej tkwić. A czas na emeryturze może być tym, kiedy rozwijamy skrzydła i zaczynamy robić coś, do czego zawsze nas ciągnęło. Będąc na emeryturze możesz zmieniać świat na lepsze.
Nawet jeśli jesteś teraz zmęczona pracą i marzysz tylko o tym, aby odpocząć, może być tak, że szybko się nią znudzisz. Szkoda marnować swoje talenty! Twoja specjalistyczna wiedza, doświadczenie w zarządzaniu projektami czy zespołem ludzi, mogą być wykorzystane w wielu innych miejscach. Pomyśl o tym, zanim zaczniesz marzyć o spokojnym życiu przed telewizorem.
A jak potoczyła się historia mojej mamy? Przeszła na przymusową „emeryturę” mając 52 lat i żyła jeszcze ponad 30. Nie zrobiła wiele z tego, co planowała. Większą część tego czasu spędziła na codziennej krzątaninie, oglądaniu TV i czytaniu gazetek, których tytuły wolę przemilczeć.
*Silver tsunami – nazwa odnosząca się do zjawiska starzejących społeczeństw europejskich, zwyczajowo odnosząca się do pokolenia 50+.
